بررسی مستند «پرونده‌های بی‌بی»

بررسی مستند «پرونده‌های بی‌بی»: افشای مهمی از چگونگی طولانی کردن جنگ در غزه برای فرار از رسواییِ فساد توسط بنیامین نتانیاهو

مستند جنجالی الکسیس بلوم حول نوارهای افشا شده بازجوییِ نتانیاهو توسط پلیس ساخته شده است. او به همان اندازه که یک خودکامه بی‌رحم است، یک بازیگر حیله‌گر است.

نویسنده: اوون گلیبرمن

«پرونده‌های بی‌بی» به کارگردانی الکسیس بلوم، مستندی بحث‌برانگیز و مهم است. این مستند به دنبال رسوایی فسادی است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را مانند ابری سمی فراگرفته است. بااین‌حال، بیشتر از آن، مستند درباره این است که چگونه تلاش‌های وی برای انکار اتهامات وارده به او از سال 2019، هویت او را به‌عنوان یک سیاست‌مدار تغییر داده است.

این فیلم نشان می‌دهد که اتحاد نتانیاهو با جناح راست افراطی سیاست اسرائیل، هم‌زمان با اجبار وحشیانه او برای طولانی کردن قتل‌عام بدون پایان غزه به اوج رسیده است. تا وقتی که جنگ ادامه پیدا کند، او بهانه‌ای برای باقی‌ماندن در قدرت دارد. در بطن این قضایا، مستند بحث می‌کند که نتانیاهو از برکنار و زندانی‌شدن به‌شدت می‌ترسد و حتی حاضر است برای باقی‌ماندن در قدرت، در جامعه اسرائیل شکاف ایجاد کند.

وقتی رهبران ملی متهم به فساد می‌شوند، معمولاً این اتهامات جدی است. ریچارد نیکسون با جنایات فراوانی سرنگون شد. رونالد ریگان در واقعه ایران-کنترا دخالت داشت. دونالد ترامپ به جرایمی از دخالت در انتخابات گرفته تا تجاوز جنسی متهم شده است؛ بنابراین وقتی درباره رسوایی نتانیاهو می‌شنوید، در ابتدا ممکن است در مقایسه با آنها به طرز تکان‌دهنده‌ای بی‌اهمیت به نظر برسد. او متهم به رشوه‌خواری، کلاهبرداری، و نقض اعتماد است، مهم‌ترین اتهامات مربوط به هدایایی‌ست که دریافت کرده است؛ نمایشی از “سخاوت” دوستان ثروتمند و بانفوذ، سرمایه‌دارانی که بی‌بی و همسرش سارا را با کوهیبا (نوعی سیگار)، سیگار برگ، رودخانه‌های شامپاین و جواهرات بسیار گران‌قیمت همراهی کردند.

دلیل اینکه این هدایا ممکن است در ابتدا بی‌اهمیت جلوه کند این است که رهبران ملی تمایل دارند امتیازات خاص خود را داشته باشند و از آن لذت ببرند. بسیاری از رؤسای جمهور ایالات متحده، از جان اف کندی به بعد، سیگار کوبایی کشیده‌اند و هیچ‌کس زمان زیادی را صرف این سؤال نمی‌کند که آنها را از کجا تهیه کرده‌اند.

بااین‌حال اسرائیل مکان متفاوتی است. هفتاد و شش سال پس از تأسیس، این کشور از نظر روحی یک ملت ریاضت‌طلب باقی مانده است که ریشه در اخلاق سوسیالیستی کیبوتز دارد. نتانیاهو تمایل به زندگی جاه‌طلبانه دارد و در طول 17 سالی که نخست‌وزیر بوده است، حتی این تمایل بیشتر نیز شده است. از نظر او، او استحقاق این نوع زندگی را دارد. او و سارا (مثل بیل و هیلاری کلینتون)، به همه‌جا سفر می‌کنند، با آنها به مانند یک خانواده سلطنتی رفتار می‌شود، به‌ویژه در سفر به ایالات متحده. با این شرایط نتانیاهو و همسرش با بازگشت به خانه، می‌خواهند این سبک زندگی را ادامه دهند. به گفته روزنامه‌نگار اسرائیلی راویو دراکر (که یکی از تهیه‌کنندگان فیلم است)، نتانیاهو در سرتاسر جهان گاوهای شیرده -کسانی که به او هدیه های گران قیمت میدهند تا از قدرت او استفاده کنند- زیادی دارد.

در اسرائیل، پذیرش هدایایی مانند آنچه نتانیاهو گرفته، یک تخلف جدی تلقی می‌شود. به‌خصوص وقتی به نظر می‌رسد که ممکن است این موضوع دوطرفه باشد.

«پرونده‌های بی‌بی» شامل مصاحبه‌هایی با بسیاری از افراد بلندپایه در اسرائیل (سیاست‌مداران، روزنامه‌نگاران، نخست‌وزیر سابق ایهود اولمرت) است، اما نقطه عطف فیلم مجموعه‌ای از بازجویی‌های ضبط‌شده دیجیتالی است – از نتانیاهو و همکارانش – که به بیرون درز کرده است و به طور مخفیانه به فیلمسازان رسیده است. بی‌بی را می‌بینیم که در دفتر اسپارتانه‌اش نشسته است، با پرچم اسرائیل در یک طرف میزش و یک دستگاه خردکن سند در طرف دیگر، درحالی‌که پرسشگران پلیس از او می‌خواهند جزئیات جنایت‌هایی را که به آن متهم شده است تأیید یا رد کند. این واقعاً جذاب است، مخصوصاً به دلیل رفتار جالب نتانیاهو.

شخصیت او در بازجویی‌ها نوعی خودبرتربینی حساب شده است. استراتژی او انکار، انکار، انکار و تظاهر به فراموشی است. مونتاژی از او وجود دارد که می‌گوید «یادم نیست»، که طبق فیلم پاسخ او به 95 درصد سؤالات همین است! اما این صرفاً انکار نیست. تکنیک حیرت‌انگیز نتانیاهو این است که با لحنی لبریز از خودپسندی به مصاحبه‌کنندگان پلیس حمله می‌کند. او می‌گوید: “این مسخره است! “، “تو توهم زدی! “

نواری ضبط شده از شاهدان که جزئیات تخلفات او را توضیح می‌دهند و به او نشان داده می‌شود و معاملات غیرقانونی‌ای که انجام داده است (مانند زمانی که او وام‌های بانکی 250 میلیون دلاری برای سرمایه دار اسرائیلیِ تلفن همراه شائول الویچ تسهیل کرد و در ازای آن، کنترل سرمقاله وب سایت سیاسی محبوب جوانان(والا) را به دست آورد) و به تک تک اتهامات اینگونه پاسخ می‌دهد: «دروغ! همه دروغ!»

او تقریباً شما را متقاعد می‌کند که حق با او است. او با عصبانیت نشسته است، سپس دستش را روی میز می‌زند و پلیس را به سخره می‌گیرد، از بی‌عدالتی‌ای که متحمل می‌شود می‌نالد، فریاد بی‌گناهی‌اش را جار می‌زند. البته که همه‌اش نمایش است. اما نتانیاهو به‌اندازه ترامپ یا شاید آل‌پاچینو بازیگر خوبی است. او در بی‌شرمی خارق‌العاده است.

طبق پیشینه، او باید در سال 2019 استعفا می داد، زمانی که برای اولین بار اتهامات مطرح شد؛ وکیلش به او توصیه کرد که این کار را انجام دهد و حرفه سیاسی خود را تمام شده اعلام کند. اما بی بی سرپیچی کرد. به گفته اولمرت نخست وزیر سابق: «او سیستم را به چالش می کشید. او گفت: “نه! من بالاتر هستم، من فراتر هستم.” هیچ کس نمی تواند به من دست بزند.» اتفاقی که در آن زمان افتاد این بود که احزاب چپ میانه در کنست تصمیم گرفتند او را طرد کنند و این باعث شد نتانیاهو – به دلیل نیاز محض به زنده ماندن – به سمت راست افراطی گرایش پیدا کند و با شخصیت هایی مانند بزالل اسموتریچ، حامی فعال تروریسم ضد فلسطینی، و ایتمار بن گویت، که آشکارا ترور اسحاق رابین را جشن گرفت متحد شود. نتانیاهو با پیوستن به جوکرهایی مثل اینها، که حتی چند سال قبل از عکس گرفتن با آنها خودداری می کرد، راست-افراطی ترین دولت در تاریخ سیاست اسرائیل را تشکیل داد. همه این‌ کارها برای نجات خودش بود.

نتانیاهو قول می‌دهد که جنگ در غزه را تا ریشه‌کن‌شدن و نابودی آخرین بقایای حماس ادامه دهد. با اینکه آن دسته از منتقدان او که با اسرائیل همدردی می‌کنند می‌گویند: «این بی‌معنی است. نابودکردن کامل حماس غیرممکن است.» این فیلم نشان می‌دهد که نتانیاهو، حتی با اصرار بر این موضع «مبارزانه»، به‌وضوح دروغ می‌گوید.

او می‌داند که حماس را نمی‌توان به طور کامل نابود کرد. او فقط بهانه‌ای می‌خواهد تا همه چیز را ادامه دهد. به یک معنا، تنها اتهامات فساد او می‌تواند جنون این جنگ انتقام‌جویانه بی‌پایان را توضیح دهد و این که چگونه اعتبار اسرائیل را در سراسر جهان از بین برده است.

الکسیس بلوم که فیلم‌های «آتش‌گرفتن: داستان آنیتا پالنبرگ» و «تفرقه و تسخیر: داستان راجر ایلز» را ساخته است، فیلم‌ساز برجسته‌ای است که می‌داند چگونه تحقیق در مورد متاستاز قدرت را دنبال کند. او به عقب برمی‌گردد و دوران کودکی و داستان زندگی نتانیاهو را ترسیم می‌کند.

نتانیاهو اولین حاکمی نیست که از جنگ برای حفظ قدرت خود استفاده می‌کند و فیلم نشان می‌دهد که او احتمالاً درهرصورت به زندان می‌افتد. (او اکنون به جعل سوابق تلفنی متهم شده است.) “پرونده‌های بی‌بی” یک مستند مهم است، زیرا تصویر بزرگی را نشان می‌دهد که چگونه بنیامین نتانیاهو چنان تثبیت شد که اسرائیل را به شکل خودش بازسازی کرد. این رهبران برایشان مهم نیست که چه کسی یا چه چیزی را با خود پایین می‌آورند و در مورد بی‌بی، خسارات جانبی نه‌تنها شامل قربانیان جنگ غزه بلکه خود اسرائیل می‌شود.

منبع:نقد منتشر شده توسط مجله VARIETY
https://variety.com/2024/film/reviews/the-bibi-files-review-benjamin-netanyahu-1236209596