مستند «زیر شعله‌های آتش»، تنها بازخوانی تاریخ مقاومت لبنان نیست؛ روایتی است از درد، بیداری و هویتی که از دل ویرانی‌ها برخاست و امروز به یکی از نیروهای تعیین‌کننده در معادلات خاورمیانه بدل شده است. امیر عظیمی با نگاهی تحلیلی و انسانی، تلاش می‌کند پرده از لایه‌های کمتر دیده‌شده‌ی این تاریخ برمی‌دارد.
از حاشیه‌نشینی تا بیداری
مستند با تمرکز بر فقر، انزوا و حاشیه‌نشینی شیعیان لبنان در دهه ۷۰ میلادی آغاز می‌شود؛ دورانی که این جامعه در ساختار طایفه‌ای لبنان صدایی نداشت. ظهور امام موسی صدر، نقطه‌ی عطفی است که عظیمی آن را روایت می‌کند. صدر نه‌تنها یک رهبر سیاسی، بلکه احیاگر هویت اجتماعی-فرهنگی شیعیان بود. تأسیس حرکت المحرومین و نقش صدر در تبدیل سکوت به مطالبه‌گری، در قاب‌های سیاه و سفید فیلم بازتاب یافته است.
خیزش از دل بحران
با آغاز اشغال لبنان توسط اسرائیل و درگیری‌های داخلی، بستر تاریخی شکل‌گیری مقاومت فراهم می‌شود. مستند اتفاقاتی چون ترور سفیر اسرائیل در لندن، محاصره‌ی بیروت و کشتار صبرا و شتیلا را با تصاویر آرشیوی بازسازی می‌کند.
صحنه‌هایی چون محاصره بیروت با تدوین موازی میان درد مردم و مقاومت مبارزان، تلاش می‌کند تا نه‌فقط اطلاعات تاریخی بلکه بار احساسی به مخاطب منتقل کند. در این میان، تصاویری از عملیات احمد قصیر، روایت را از سطح گزارش فراتر می‌برد و کمی نیز به آن کیفیت دراماتیک می‌بخشد.
حزب‌الله؛ امتداد ایمان و استراتژی
یکی از نقاط قوت اثر، نمایش پیوند استراتژی نظامی و باور دینی در تولد حزب‌الله است. مستند با عبور از روایت رسمی، تلاش دارد تا ابعاد ایدئولوژیک مقاومت را واکاوی کند؛ از نقش رهبران مذهبی در بسیج نیروها گرفته تا خلق اهداف جمعی از دل باورها.
کارگردان سعی می‌کند با تصاویر آرشیوی و موسیقی به ما نشان دهد که مقاومت، زاده‌ی ویرانه‌هاست اما نه اسیر آن‌ها.
پیوند گذشته با اکنون
بخش پایانی مستند با پرداختن به طوفان الأقصی و پاسخ‌های حزب‌الله به حملات اسرائیل، رشته‌ی تاریخ را به زمان حال پیوند می‌زند. عظیمی با تاکید بر نهادینه شدن مقاومت در وجدان منطقه‌ای، نشان می‌دهد این تجربه تاریخی همچنان زنده و فعال است.
البته، نبود صدای دیگر گروه‌ها و جریان‌های سیاسی در لبنان، خلئی است که می‌توانست با افزودن تنوع روایی، مستند را متوازن‌تر سازد. به‌ویژه در فضای پیچیده‌ی امروز لبنان، درک چندلایه از وضعیت سیاسی و اجتماعی ضروری است.
نتیجه‌گیری؛ شعله‌ای که خاموش نمی‌شود
«زیر شعله‌های آتش» مستندی است برای مخاطب عام و در عین حال برای پژوهشگران. این اثر کوتاه تلاش دارد تا در قالب مستند روایتی خطی از تاریخچه به وجود آمدن حزب‌الله ارائه دهد.
امیر عظیمی خیزش یک جامعه از حاشیه به متن تاریخ را با زبانی سینمایی و نگاهی تحلیلی روایت کرده است. اما پرسشی بنیادین در ذهن مخاطب باقی می‌ماند:
آیا مقاومتی که از زخم‌های دیروز برخاست، می‌تواند به چالش‌های فردای خاورمیانه پاسخ دهد؟
تماشای این مستند، شاید چراغی باشد برای اندیشیدن به این پرسش… چراغی که همچنان زیر شعله‌های آتش می‌سوزد و روشن می‌ماند.
