خبرگزاری مهر در یادداشتی با عنوان «کودکان مدلهای تبلیغاتی نیستند!» ضمن پرداختن به مستند «کودکان لوکس»، از آن بهعنوان تلاشی هشداردهنده در برابر نمایشزدگی کودکان در فضای مجازی یاد میکند. این رسانه معتقد است مستند توانسته زوایای پنهان پدیده مدلینگ کودکان را با نگاهی تحلیلی به تصویر بکشد و ذهن خانوادهها را نسبت به خطرات آن بیدار کند.
از معصومیت تا کالای تبلیغاتی
«کودکان لوکس» به پدیدهای نوظهور اما فراگیر در فضای مجازی میپردازد؛ جریانی که در آن، کودک دیگر یک موجود در حال رشد نیست، بلکه به یک ویترین متحرک تبلیغاتی بدل میشود. پوشاندن لباسهای برند، گرفتن ژستهای تبلیغاتی و حضور مداوم در رسانههای اجتماعی، بخشی از واقعیتی است که مستند با هوشمندی آن را زیر ذرهبین میبرد.
روایت علمی به جای قضاوت
از نقاط قوت این مستند، استفاده از تحلیلهای کارشناسانه و پرهیز از شعارهای شعاری است. نظرات روانشناسان کودک، جامعهشناسان و صاحبنظران تربیتی، بار تحلیلی اثر را بالا برده و آن را از دام احساساتگرایی یا سیاهنمایی صرف دور میکند. مستند نه متهم میسازد و نه قضاوت میکند، بلکه دعوت به تأمل میکند.
کودکانی که مقایسه میشوند
یکی از مهمترین پیامدهای این پدیده، رشد مقایسهپذیری در میان کودکان است. وقتی الگویی از «کودک لوکس» ساخته میشود، دیگر کودکان ناخواسته در موقعیت قیاس قرار میگیرند؛ قیاسی که میتواند باعث شکلگیری حس خودکمبینی، اضطراب اجتماعی، و فشار روانی شود. کودکانی که لزوماً از کودکی خود لذت نمیبرند، بلکه در رقابتی نابرابر وارد شدهاند.
مستند موفق میشود یک گفتوگوی فرهنگی و تربیتی را در جامعه کلید بزند: کودک کیست؟ حق او چیست؟ و خانواده چه نقشی در حفظ رشد سالم روانی او دارد؟ این پرسشها زمینهساز نگاهی دوباره به رابطه کودک، رسانه و خانواده خواهند بود.
زنگ خطر برای نسل آینده
در نهایت، «کودکان لوکس» به عنوان یک اثر مستند، تلنگری است به والدینی که بیش از آنکه به تربیت عمیق فرزندانشان بیندیشند، دغدغه دیده شدن و محبوبیت مجازی دارند. این مستند، نه پایان ماجرا، که میتواند آغاز راهی باشد برای بازنگری در سبک تربیت دیجیتال در روزگاری که نمایش، جای معنا را گرفته است.